Diogelu
Mae gan Fwrdd Iechyd Addysgu Powys ddyletswydd statudol o dan Ddeddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014 i riportio unrhyw berson y mae'n credu ei fod yn oedolyn neu'n blentyn mewn perygl, i'r Awdurdod Lleol. Mae'n ofynnol i'r Bwrdd Iechyd hefyd weithio'n agos gydag asiantaethau eraill fel yr Heddlu, Gwasanaethau Cymdeithasol ac Addysg i rannu gwybodaeth yn briodol er mwyn diogelu plant ac oedolion sydd mewn perygl.
Mae rhai o'r sefyllfaoedd y mae plant ac oedolion sydd mewn perygl yn cael eu heffeithio gan yn cynnwys gam-drin ac esgeulustod, camfanteisio rhywiol ar blant (CSE), trais yn erbyn menywod, cam-drin domestig a thrais rhywiol, anffurfio organau cenhedlu benywod (FGM), masnachu pobl a radicaleiddio.
Pwy sy'n Oedolyn mewn Perygl?
Mae oedolyn sydd mewn perygl yn berson 18 oed neu'n hŷn sydd:
- yn profi neu mewn perygl o gael ei gam-drin neu ei esgeuluso
- ag anghenion ofal a chefnogaeth
- o ganlyniad i'r anghenion hynny, ni all amddiffyn ei hun rhag y cam-drin neu'r esgeulustod na'r risg ohono.
(Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles (Cymru) 2014)
Pwy yw Plentyn mewn Perygl?
Mae plentyn mewn perygl yn blentyn hyd at 18 oed (gan gynnwys plentyn heb ei eni) sydd:
- Yn profi neu mewn perygl o gael ei gam-drin, ei esgeuluso neu fathau eraill o niwed
- Yn meddu ar anghenion am ofal a chefnogaeth (p'un a yw'r awdurdod yn diwallu'r anghenion hynny ai peidio)
(Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles (Cymru) 2014)
Pwy allai gam-drin neu esgeuluso rhywun?
Gall unrhyw un gam-drin - gallai fod yn aelod o'r teulu, yn ffrind,
person proffesiynol, gofalwr, claf arall neu hyd yn oed ddieithryn.
Ble gall camdriniaeth neu esgeulustod ddigwydd?
Gall cam-drin ddigwydd yn unrhyw le - gartref, mewn ysbyty neu leoliad gofal, yn y gwaith, yn yr ysgol neu mewn man cyhoeddus.
Mathau o Gam-drin ac Esgeulustod
PlantCam-drin Corfforol - brifo plentyn yn fwriadol ee trwy slapio, taro, cicio, gwenwyno, achosi anafiadau fel esgyrn wedi torri, cleisiau, llosgiadau neu doriadau. Mae hefyd yn cynnwys salwch ffug neu gymell lle mae rhieni / gofalwyr yn ffurfio neu'n achosi symptomau salwch yn eu plentyn.
Cam-drin Rhywiol - cael eich gorfodi neu'ch perswadio i gymryd rhan mewn gweithgareddau rhywiol p'un a yw'r plentyn yn deall yr hyn sy'n digwydd ai peidio. Mae hyn yn cynnwys gweithgareddau digyswllt, megis cynnwys plant wrth edrych ar, neu wrth gynhyrchu, deunydd pornograffig neu wylio gweithgareddau rhywiol, neu annog plant i ymddwyn mewn ffyrdd rhywiol amhriodol.
Cam-drin Emosiynol - camdriniaeth emosiynol barhaus neu esgeulustod emosiynol a all niweidio iechyd a datblygiad emosiynol plentyn yn ddifrifol. Gall gynnwys ceisio dychryn neu fychanu plentyn yn fwriadol, neu ei ynysu neu ei anwybyddu.
Esgeulustod - methiant parhaus i ddiwallu anghenion corfforol a seicolegol sylfaenol, sy'n debygol o arwain at nam difrifol ar eu hiechyd a'u datblygiad.
Mae ymwybyddiaeth gynyddol o fathau eraill o gam-drin plant fel camfanteisio'n rhywiol ar blant (CSE), anffurfio organau cenhedlu benywod (FGM), masnachu plant a bwlio / seiber-fwlio
|
OedolionCorfforol - mae hyn yn cynnwys taro, pinsio, gor-feddyginiaethu neu ffrwyno rhywun
yn gorfforol mewn ffordd amhriodol - er enghraifft, cael ei gloi i mewn neu ei gorfodi i fwyta
Rhywiol - unrhyw weithred rywiol nad yw'r oedolyn bregus wedi cydsynio iddi ac efallai nad yw'n deall. Er enghraifft, cael eich cyffwrdd neu'ch cusanu pan nad ydynt eisiau, cael eich gorfodi i gyffwrdd neu gusanu rhywun arall, cael ei dreisio, cael eich gorfodi i wrando ar sylwadau rhywiol neu gael eich gorfodi i edrych ar weithredoedd neu ddeunyddiau rhywiol.
Cam-drin Emosiynol gall hyn ddigwydd lle mae rhywun wedi'i ynysu, ei gam-drin ar lafar neu ei fygwth.
Mae esgeuluso hyn yn cynnwys anwybyddu neu ddal yn ôl anghenion gofal corfforol neu feddygol. Enghreifftiau yw methu â darparu bwyd, cysgod, gwres, dillad, gofal meddygol, hylendid, gofal personol priodol; defnydd amhriodol o feddyginiaeth neu or-feddyginiaethu.
Cam-drin Ariannol mae hyn yn cynnwys cymryd arian neu eiddo rhywun arall - er enghraifft, dwyn arian neu eiddo, bod dan bwysau i roi arian i bobl neu newid ewyllys, camddefnyddio budd-daliadau, peidio â chael mynediad at arian.
|
I riportio camdriniaeth neu am gyngor a chefnogaeth cysylltwch â:
- Powys People Direct - 01597 827666
- Tu Allan i Oriau - 0845 054 4847
Mae mwy o fanylion ar gael ar: https://en.powys.gov.uk/article/1898/Report-Abuse
Os yw rhywun mewn perygl uniongyrchol cysylltwch â'r Heddlu trwy ffonio 999.
Beth fydd yn digwydd os byddaf yn riportio camdriniaeth neu esgeulustod?
Y flaenoriaeth uniongyrchol yw sicrhau bod y plentyn a / neu'r oedolyn sydd mewn perygl yn ddiogel ac yn cael ei amddiffyn rhag unrhyw gamdriniaeth bellach. Ymchwilir i'r achos gan yr asiantaeth briodol a gall gynnwys sawl asiantaeth yn gweithio gyda staff perthnasol er mwyn sefydlu'r ffeithiau. Mae'r dull amlasiantaethol hwn wedi'i argymell fel y ffordd fwyaf buddiol i amddiffyn plant ac oedolion sydd mewn perygl.
Cam-drin Domestig
Cam-drin domestig yw cam-drin gwir neu bygythiedig tuag at berson gan ei bartner, cyn-bartner neu aelod o’r teulu. Gall cam-drin fod yn gorfforol, emosiynol, seicolegol, rhywiol, neu ariannol. Bydd plant sy’n byw mewn cartref lle mae cam-drin domestig yn bresennol yn dioddef hefyd ac maent yn debygol o ddiodef camdrinaeth eu hunain.
Byw Heb Ofn yw gwefan gan Lywodraeth Cymru, sy’n darparu gwybodaeth a chyngor i’r rhai sy’n profi cam-drin domestig, trais rhywiol a mathau eraill o drais yn erbyn menywod. Mae’r wefan hefyd yn darparu manylion am y gwasanaeth llinell gymorth Byw Heb Ofn a reolir gan Gymorth i Ferched Cymru.
- Gwefan Byw Heb Ofn: Llinell gymorth Byw Heb Ofn | LLYW.CYMRU
- Llinell Gymorth Byw Heb Ofn: 0808 8010 800
Mae chatbot Canolbarth a Gorllewin Cymry (MWWBOT) yn rhan o ddull o fynd i’r afael â cham-drin domestig trwy ddarparu mynediad hawdd at gyngor diogelwch, gwybodaeth berthnasol, a chyfeirio at wasanaethau cymorth lleol a chenedlaethol.
Tîm Diogelu Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
Mae ein Tîm Diogelu yn darparu cyngor a chefnogaeth arbenigol i staff ar bob maes sy'n ymwneud â diogelu ac yn gweithio'n agos gyda'r Heddlu, Awdurdodau Lleol, Addysg ac asiantaethau allanol eraill i sicrhau dull aml-asiantaeth. Mae'r Tîm hefyd yn datblygu ac yn hwyluso rhaglen o ddiogelu hyfforddiant a goruchwyliaeth i staff.
Claire Roche yw Arweinydd Gweithredol y Bwrdd Iechyd ar gyfer Diogelu.
Kirsty Williams yw Is-gadeirydd y Bwrdd Iechyd.
Bwrdd Diogelu Canolbarth a Gorllewin Cymru
Mae Bwrdd Iechyd Addysgu Powys yn aelod o Fwrdd Diogelu Canolbarth a Gorllewin Cymru.
Sefydlwyd trefniadau'r Bwrdd Diogelu Rhanbarthol i fodloni gofynion Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014.
Pwrpas y Bwrdd yw cydlynu cyfeiriad strategol, cydweithredu, cysondeb a gwella arferion ledled y rhanbarth.
I gael mwy o wybodaeth am Fwrdd Diogelu Canolbarth a Gorllewin Cymru a dolenni defnyddiol ewch i http://cysur.wales/home12/