Mae Nyrsys Powys yn datgelu'r anafiadau Nadolig mwyaf cyffredin, ac yn annog pobl i "Ffonio'n Gyntaf" ar gyfer Mân Unedau Anafiadau yn Powys.
Mae cwympo oddi ar ysgol wrth osod yr addurniadau a thoriadau i ddwylo wrth dorri erfin ymhlith yr anafiadau Nadolig mwyaf cyffredin ym Mhowys, mae uwch nyrs wedi datgelu wrth iddi annog pobl i ffonio Unedau Mân Anafiadau cyn cyrraedd.
Mae Christina Thomas yn uwch nyrs gyda Bwrdd Iechyd Addysgu Powys. Dywedodd:
“Mae goleuadau Nadolig sydd heb gael gwiriad diogelwch hefyd yn achosi llawer o broblemau. Rydyn ni'n trin pobl sydd wedi cwympo o'u llofftydd neu sydd wedi codi blychau o addurniadau sy'n rhy drwm. Mewn blwyddyn gyffredin, byddai’n dymor partïon a byddem hefyd yn gweld llawer o bobl yn dod i mewn i’r Unedau Mân Anafiadau oherwydd digwyddiadau cysylltiedig ag alcohol ond nid ydym yn disgwyl cymaint o hynny eleni.”
Gwnaeth y nyrs y datguddiad gan fod Bwrdd Iechyd Addysgu Powys yn galw ar bobl i ffonio gyntaf er mwyn helpu i Ddiogelu Cymru:
“Mae'r neges yn syml: helpwch ni i'ch helpu chi a ffonio'ch Uned Mân Anafiadau cyn cyrraedd. Fe wnaethom ddechrau'r system ar ddechrau pandemig Covid-19 oherwydd ei fod yn caniatáu inni fwcio cleifion i mewn a chynnal pellter cymdeithasol diogel.
“Mae’n caniatáu inni weithredu system brysbennu; sicrhau ein bod yn cael y claf iawn i'r lle iawn ar yr amser iawn. Weithiau, rydyn ni'n cyfeirio cleifion yn syth at yr Adran Damweiniau ac Achosion Brys oherwydd natur eu hanaf sy'n golygu eu bod yn arbed taith wastraffus ac yn cael y driniaeth gywir cyn gynted â phosib. Weithiau mae'r ateb yn gorwedd ar y stryd fawr - yn aml iawn, gallwn gynghori cleifion i fynd i'w fferyllfa, optegydd neu ddeintydd lleol."
Mae pedair Uned Mân Anafiadau ar draws Powys - Aberhonddu, Llandrindod, y Trallwng ac Ystradgynlais. Mae ffonio ymlaen llaw hefyd yn golygu y gall yr ymarferwyr nyrsio yn yr Unedau Mân Anafiadau drefnu apwyntiadau pelydr-x, os oes angen.
Bwrdd Iechyd Addysgu Powys oedd y cyntaf o'r saith bwrdd iechyd sy'n gweithredu yng Nghymru i ddod â'r system brysbennu ffôn i mewn:
“Ni oedd y cyntaf i’w gyflwyno yng Nghymru ac mae hynny oherwydd bod ein hunedau’n tueddu i fod yn llai. Mae'n golygu bod gan bob claf slot wedi'i fwcio ac mae'n rhoi amser inni lanhau arwynebau cyn i ni weld y claf nesaf. Nid oes gennym ystafelloedd aros yn llawn gleifion bellach - dim ond un claf sydd gennym yn yr adran ar y tro.”
Ychwanegodd yr Uwch Brif Nyrs Louise Richards:
“Mae yna rai cleifion sydd ag ofn dod i’r ysbyty oherwydd eu bod yn poeni am ddal Covid-19. Yn aml, mae pobl wedi oedi cyn dod i mewn sydd wedi gwneud eu hanaf yn waeth. Peidiwch â dychryn - rydyn ni i gyd yn gwisgo PPE llawn - mwgwd, menig a ffedog ac maen nhw i gyd yn cael eu newid rhwng pob claf ac mae'r holl arwynebau'n cael eu glanhau'n drylwyr. Peidiwch ag oedi - os ydych chi'n teimlo bod rhywbeth o'i le, cysylltwch â ni. "
Mae'r bwrdd iechyd yn gweithio i darged pedair awr y mae'n rhaid iddo dderbyn, asesu, trin a rhyddhau ynddo. Dywed Louise:
“Ers i ni gyflwyno’r polisi ffonio yn gyntaf, dydyn ni ddim wedi cael unrhyw doriadau o’r targed pedair awr. Mae'n gweithio'n dda iawn ac rydym yn annog pawb i'n helpu ni i'ch helpu chi trwy barhau i ffonio'n gyntaf.
“Mae 111 GIG Cymru ar gael hefyd - gallwch wirio eich symptomau ar-lein neu roi galwad iddynt os oes angen cyngor pellach arnoch.”
Gall cleifion hefyd atgyfeirio eu hunain am ffisiotherapi a phodiatreg heb ymweld ag Uned Mân Anafiadau na meddyg teulu trwy godi ffurflen mewn derbynfa ysbyty.
Ffoniwch 999 bob amser os ydych chi'n dioddef o boenau yn y frest, anawsterau anadlu difrifol, anaf i'r pen, colli ymwybyddiaeth neu gwymp, symptomau strôc, gwenwyno, tagu neu aml-drawma.
I ddarganfod mwy am wasanaethau Mân Anafiadau, ewch i Dewiswch Uned Mân Anafiadau
Mae Unedau Mân Anafiadau ym Mhowys yn gallu trin oedolion a phlant 2 oed a hŷn, ac maent yn apwyntiad yn unig yn ystod COVID-19: