Gwella Gyda'n Gilydd: Pam nad oes gennym Ysbyty Cyffredinol Dosbarth ym Mhowys

Mae Powys yn cwmpasu ardal fawr, ond mae ganddi boblogaeth fach—tua 133,000 o bobl. Mae hyn yn golygu mai dim ond 26 o bobl sydd fesul cilomedr sgwâr.

Mae'r cyfuniad hwn o faint a phoblogaeth brin yn creu heriau unigryw i ddarpariaeth gofal iechyd.

Poblogaeth a Graddfa

Mae Ysbytai Cyffredinol Dosbarth (YCDau) wedi'u cynllunio i wasanaethu poblogaethau mawr oherwydd bod angen iddynt ddod ag ystod eang o wasanaethau arbenigol a staff ynghyd i ddarparu gofal brys diogel, 24 awr. Mae arbenigwyr clinigol yn argymell y dylai YCD wasanaethu poblogaeth o leiaf dair gwaith maint Powys. Gyda dim ond 133,000 o drigolion wedi'u gwasgaru ar draws ardal wledig helaeth, nid oes gan Bowys y màs critigol i gynnal cyfleuster o'r fath.

Daearyddiaeth a Hygyrchedd

Hyd yn oed pe bai Ysbyty Cyffredinol Dosbarth yn cael ei adeiladu mewn lleoliad canolog ym Mhowys (e.e. Llandrindod), byddai llawer o drigolion yng ngogledd a de Powys yn dal i fod yn agosach at ysbytai mewn siroedd cyfagos. Mae hyn yn golygu na allai un safle ddod â'r sgiliau a'r arbenigedd ynghyd i drin argyfyngau meddygol a llawfeddygol 24 awr y dydd. Yn hytrach, mae'n well ac yn fwy diogel i gleifion gael eu trin mewn ysbytai mewn siroedd cyfagos a all ddod â'r arbenigwyr cywir ynghyd mewn un lle.

Heriau'r Gweithlu

Mae rhedeg Ysbyty Cyffredinol Dosbarth angen tîm mawr o arbenigwyr sydd ar gael 24/7, gan gynnwys ymgynghorwyr brys, llawfeddygon, timau gofal dwys, ac arbenigwyr diagnostig. Mae hefyd angen nyrsys, therapyddion a gwyddonwyr gofal iechyd sydd â sgiliau a phrofiad mewn gwahanol gyflyrau iechyd. Ac mae angen yr holl staff cymorth hanfodol - arlwyo, glanhau, porthorion a llawer mwy ar ben hynny. Nid yw recriwtio a chadw gweithlu o'r fath mewn ardal wledig fel Powys yn ymarferol.

Byddai'n anodd iawn denu staff arbenigol i weithio mewn ysbyty gwledig bach, a byddent yn gweld nifer fach iawn o achosion cymhleth a fyddai'n ei gwneud hi'n anodd i glinigwyr gynnal eu sgiliau.

Y Dull Cyfredol

Yn lle Ysbyty Cyffredinol Dosbarth, mae Bwrdd Iechyd Addysgu Powys yn canolbwyntio ar ddarparu gofal yn lleol drwy feddygon teulu, ysbytai cymunedol, a gwasanaethau yn y cartref. Ar gyfer gofal arbenigol a brys, mae Powys yn comisiynu gwasanaethau gan fyrddau iechyd cyfagos yng Nghymru ac Ymddiriedolaethau'r GIG yn Lloegr. Mae'r model hwn yn sicrhau y gall trigolion gael mynediad at ofal diogel o ansawdd uchel pan fo angen, gan wneud y defnydd gorau o adnoddau.

Rydym yn clywed pryderon ynghylch y pellter i ysbyty cyffredinol y dosbarth, amseroedd ymateb ambiwlansys, ac a ellid darparu mwy o wasanaethau'n ddiogel yn y sir. Dyma pam rydym wedi sefydlu'r rhaglen Gwella Gyda'n Gilydd , i lunio dyfodol gwasanaethau iechyd diogel ac o ansawdd uchel i Bowys.